Popularne

wtorek, 13 maja 2014

Zagadka sandomierskiego biskupa Romana (zm. 1030 n.e.)

Z kronik znamy wzmiankę o zmarłym biskupie sandmierskim- Romanie. Czy już w początkach władzy Bolesława Chrobrego istniło tutaj biskupstwo? w roku 1030 umiera dwóch biskupów, Lambert i Roman- wg kronikarzy. Roman był wg przekazów biskupem sandomierskim, zaś- Sandomierz biskupa łacińskiego w średniowieczu nie miał.- podaje publikacja Polskiego Towarzystwa Historycznego na Obczyźnie. F. Kmietowicz pisze:  Długosz w rękopisie swej "historii" pod rokiem 1030 zanotował, że umarł w Sandomierzu biskup Roman.

Roman
Roman (ur. ?, zm. 1030) to biskup sandomierski (prawdopodobnie biskup słowiańskokatolicki), być może ostatni (znany z imienia) hierarcha obrządku cyrylometodiańskiego, o którym informację podał Jan Długosz w rękopisie Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae (Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego) pisząc: W 1030 roku umarł Roman, biskup sandomierski. Co prawda w późniejszym czasie informacja ta została przez jakiegoś cenzora dzieła długoszowego wyskrobana, niemniej współczesna technika pozwoliła na jej odczytanie. To iż wzmiankowany Roman nie mógł być hierarchą łacińskim świadczy fakt, że w XI stuleciu nie istniała łacińska diecezja sandomierska, którą utworzono dopiero w roku 1818. Ponieważ nie istniała w tym mieście także stolica diecezji bizantyjsko-ruskiej, pozostaje więc tylko uznanie Romana za biskupa cyrylometodiańskiego (słowiańskokatolickiego). Pisze o tym Wanda Semkowicz-Zarembina w: Powstanie i dzieje autografu Annalum Jana Długosza, a powtarza za nią: Piotr Sławiński w: Prawosławie w Sandomierzu i okolicy. O notatce Jana Długosza dotyczącej sandomierskiego biskupa Romana wspomina także Dorota Wysocka w tekście Sandomierskie odpryski.

Czytaj dalej »